Khi miệng xuất hiện vị đắng, bạn sẽ cảm thấy khó chịu và mất cảm giác thèm ăn. Nếu tình trạng này kéo dài, đừng xem nhẹ vì nó có thể liên quan đến một số vấn đề sức khỏe. Vậy sáng ngủ dậy miệng đắng là bệnh gì? Cách khắc phục ra sao? Hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây của Nha Khoa Orion để có lời giải đáp nhé!
Đắng miệng là gì? Dấu hiệu nhận biết
Đắng miệng là tình trạng rối loạn vị giác, khi người bệnh cảm thấy vị đắng xuất hiện trong khoang miệng. Thông thường, tình trạng này có thể xảy ra sau khi ăn các món chua, cay hoặc có vị đắng. Tuy nhiên, nếu nguyên nhân chính không liên quan đến thực phẩm và kéo dài liên tục, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo vấn đề về sức khỏe.
Tình trạng ngủ dậy miệng đắng thường đi kèm với các biểu hiện như:
- Vị đắng lan xuống cổ họng.
- Chán ăn, ăn không ngon miệng.
- Hơi thở có mùi, miệng nhạt vị.
- Cơ thể uể oải, thiếu năng lượng.
Một số trường hợp còn mất khả năng cảm nhận các mùi vị khác, thậm chí vừa đánh răng xong vẫn còn thấy vị đắng nhẹ trong miệng.
Tìm hiểu đắng miệng là gì
Nguyên nhân ngủ dậy bị đắng miệng
Ngoài các nguyên nhân bệnh lý, một số yếu tố sinh hoạt và môi trường cũng có thể gây cảm giác đắng miệng vào buổi sáng:
Khô miệng
Nước bọt giúp trung hòa acid và làm sạch vi khuẩn. Khi ngủ há miệng hoặc không khí trong phòng quá khô sẽ làm giảm tiết nước bọt. Từ đó, miệng khô thì vi khuẩn càng sinh sôi mạnh, tạo ra hợp chất vị đắng hoặc mùi khó chịu, khiến bạn cảm thấy miệng đắng và khô khi ngủ dậy.
Ngủ dậy miệng đắng do khô miệng
Ăn tối quá muộn
Ăn tối trễ khiến dạ dày phải làm việc tới khuya, nhất là khi ăn các món dầu mỡ, chua cay hay quá nhiều gia vị. Dù không phải bệnh gì nghiêm trọng nhưng acid dạ dày vẫn có thể tăng rồi trào ngược lên họng và gây ra tình trạng ngủ dậy miệng đắng.
Hút thuốc lá
Khói thuốc sẽ bám lại trên miệng và lưỡi nhiều giờ liền. Hút thuốc còn làm giảm tiết nước bọt, khiến bạn cảm thấy đắng miệng sau khi ngủ một đêm dài. Ngoài ra, nicotine trong thành phần của thuốc lá còn làm giảm khả năng cảm nhận mùi vị, nên vị đắng càng rõ rệt hơn.
Uống quá ít nước
Uống quá ít nước cũng làm miệng bị đắng. Khi cơ thể thiếu nước, nước bọt tiết ra ít lại, vi khuẩn trong miệng có cơ hội hoạt động mạnh hơn nên thấy đắng miệng khi ngủ dậy và có mùi hôi khó chịu. .
Vệ sinh răng miệng kém
Khi bạn không đánh răng hoặc vệ sinh lưỡi kỹ, thức ăn còn sót lại sẽ là nguồn dinh dưỡng dồi đào cho vi khuẩn phát triển suốt đêm. Khi đó thức ăn được phân giải tạo ra hợp chất lưu huỳnh, khiến sáng ngủ dậy miệng đắng và hôi.
Vệ sinh răng miệng kém có thể gây đắng miệng
Tác dụng phụ của thuốc
Một số thuốc có thể giảm tiết nước bọt, tác động đến vị giác gây ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng cảm nhận mùi vị. Đó là nguyên nhân khiến cho nhiều người cảm nhận vị đắng hoặc vị kim loại khi uống thuốc. Tình trạng này phổ biến ở thuốc kháng sinh, thuốc chống trầm cảm, thuốc hạ huyết áp hoặc vitamin khoáng chất liều cao.
Thay đổi nội tiết tố
Sự biến động hormone (như estrogen, progesterone) trong thai kỳ có thể ảnh hưởng đến vị giác và khả năng cảm nhận mùi. Từ đó, dẫn tới hiện tượng dysgeusia (thay đổi vị) sáng dậy đắng miệng, cảm nhận được vị kim loại hay vị lạ vào buổi sáng.
Stress
Stress làm giảm tiết nước bọt và gây khô miệng. Đồng thời, stress cũng làm thay đổi hormon và có thể kích thích dạ dày, dẫn đến tình trạng trào ngược. Tất cả đều góp phần gây ra tình trạng ngủ dậy miệng đắng
Mãn kinh
Khi estrogen suy giảm, phụ nữ dễ gặp tình trạng khô miệng hoặc hội chứng bỏng rát miệng. Niêm mạc miệng khô kết hợp với thay đổi vị giác có thể tạo cảm giác đắng kéo dài.
Mãn kinh là một trong những nguyên nhân làm cho sáng dậy miệng đắng
Lão hoá
khi tuổi càng cao, số lượng nụ vị giác trên lưỡi sẽ giảm dần và chức năng cảm nhận vị giác cũng trở nên kém nhạy hơn. Sự biến đổi này làm người lớn tuổi dễ cảm nhận vị đắng hơn so với người trẻ.
Hoá trị & xạ trị
Hóa trị và xạ trị khi điều trị ung thư có thể làm tổn hại nụ vị giác và làm tăng nguy cơ viêm nhiễm trong khoang miệng. Sự thay đổi cấu trúc và chức năng của niêm mạc gây ra tình trạng rối loạn vị giác, trong đó đắng miệng là cảm giác thường gặp.
Thiếu vitamin và khoáng chất
Một số chất như kẽm và vitamin B12 có vai trò quan trọng trong hoạt động của các thụ thể vị giác. Khi thiếu hụt, chức năng cảm nhận vị giác sẽ bị rối loạn, dẫn đến hiện tượng sáng sớm ngủ dậy bị đắng miệng, miệng có vị lạ hoặc vị kim loại.
Ngủ dậy miệng đắng do thiếu vitamin và khoáng chất
Sáng ngủ dậy miệng đắng là bệnh gì?
Nếu miệng đắng chỉ xuất hiện sau khi ăn các loại thực phẩm có vị đắng thì không đáng lo. Tuy nhiên, nếu tình trạng này kéo dài liên tục, có thể là dấu hiệu cho thấy cơ thể đang gặp phải một số bệnh lý như:
Viêm lợi, sâu răng
Các bệnh lý răng miệng như viêm lợi, viêm nha chu, sâu răng,...sẽ làm vi khuẩn trong khoang miệng phát triển quá mức. Chúng tạo ra các hợp chất có mùi và vị khó chịu. Những chất này bám lên lưỡi, kẽ răng và nướu, khiến miệng có mùi hôi và vị đắng kéo dài, đặc biệt là vào buổi sáng hoặc sau khi vệ sinh răng miệng không kỹ.
Bệnh viêm lợi, sâu răng làm cho miệng bị đắng
Nấm miệng (tưa miệng)
Nấm Candida có thể phát triển mạnh trong khoang miệng, tạo nên các mảng trắng và gây đau rát. Khi niêm mạc miệng bị tổn thương, vị giác dễ bị thay đổi, khiến người bệnh cảm nhận vị đắng hoặc chát rõ rệt hơn.
Viêm tuyến nước bọt
Khi tuyến nước bọt hoạt động kém, khoang miệng trở nên khô hơn, tạo điều kiện cho vi khuẩn sinh sôi mạnh. Điều này khiến mùi và vị trong miệng bị biến đổi, gây cảm giác đắng miệng kéo dài.
Rối loạn tiêu hóa
Khi hệ vi sinh đường ruột mất cân bằng hoặc dạ dày tiêu hóa kém, quá trình chuyển hóa thức ăn bị chậm lại. Cơ thể từ đó tạo ra các hợp chất có mùi vị bất thường, đi vào máu và được thải ra thông qua hơi thở, khiến miệng có vị đắng dai dẳng dù chưa ăn gì.
Rối loạn tiêu hóa làm miệng đắng
Trào ngược dịch mật
Dịch mật được gan sản xuất và đưa xuống ruột non để giúp tiêu hóa chất béo. Nếu hoạt động tiêu hóa gặp trục trặc, mật có thể bị đẩy ngược lên dạ dày rồi theo dòng trào ngược lên cổ họng. Do mật có vị rất đắng, chỉ cần một lượng nhỏ trào lên cũng khiến khoang miệng trở nên đắng gắt, nhất là vào buổi sáng khi dạ dày rỗng.
Trào ngược dạ dày thực quản
Đây là tình trạng acid dạ dày di chuyển ngược lên thực quản khi van thực quản dưới đóng không chặt. Acid, enzyme tiêu hóa và khí trong dạ dày có thể tiếp xúc với cổ họng và khoang miệng, tạo ra cảm giác đắng, chua hoặc cay xè.
Viêm loét dạ dày tá tràng
Sáng ngủ dậy miệng đắng buồn nôn là một trong những triệu chứng của viêm loét dạ dày - tá tràng. Khi niêm mạc dạ dày hoặc tá tràng bị tổn thương, cơ thể thường tiết ra nhiều acid hơn. Lượng acid này dễ trào lên thực quản và gây ra cảm giác đắng miệng đi kèm đau rát ở vùng thượng vị, đầy hơi hoặc buồn nôn.
Ngủ dậy miệng đắng có thể do bệnh viêm loét dạ dày tá tràng
Các bệnh lý về túi mật
Viêm túi mật hoặc sỏi túi mật có thể cản trở đường mật, khiến dịch mật không thể lưu thông bình thường. Khi đó, mật dễ bị dồn ứ và trào lên dạ dày, từ đó lên cổ họng và khoang miệng, tạo nên vị đắng rõ rệt. Người bệnh thường kèm theo cảm giác đầy bụng, khó tiêu hoặc đau âm ỉ vùng hạ sườn phải.
Suy giảm chức năng gan
Đắng miệng là một trong những dấu hiệu cảnh báo cho các bệnh lý về gan như viêm gan, gan nhiễm mỡ hoặc xơ gan. Các bệnh lý này làm suy giảm chức năng gan, khiến gan không còn khả năng thải độc tốt như bình thường. Khi độc tố tích tụ trong máu, chúng có thể tác động lên dây thần kinh vị giác, làm người bệnh cảm thấy miệng đắng, ăn uống không ngon và thường mệt mỏi vào buổi sáng.
Tiểu đường
Khi lượng đường trong máu tăng cao, dây thần kinh (bao gồm dây thần kinh liên quan đến vị giác) có thể bị tổn thương. Đồng thời, cơ thể người bệnh tiểu đường thường tạo ra nhiều ketone khi đói. Ketone dễ tạo ra vị đắng hoặc vị kim loại trong miệng.
Bệnh tiểu đường khiến miệng bị đắng
Tổn thương dây thần kinh
Những chấn thương vùng đầu, phẫu thuật liên quan đến tai – mũi – họng hoặc các bệnh lý thần kinh có thể ảnh hưởng đến dây thần kinh số 7 và số 9. Đây là hai dây thần kinh chịu trách nhiệm dẫn truyền vị giác. Khi chúng bị rối loạn, miệng có thể cảm nhận sai mùi vị và dễ xuất hiện cảm giác đắng miệng.
Hội chứng miệng bỏng rát
Hội chứng miệng bỏng rát thường xuất hiện ở phụ nữ sau mãn kinh. Người bệnh dễ xuất hiện cảm giác nóng rát trong khoang miệng dù không có tổn thương. Kèm theo đó, người bệnh có thể cảm thấy đắng, chát hoặc khô miệng.
Cách chữa đắng miệng khi ngủ dậy hiệu quả, nhanh chóng
Dưới đây là một số biện pháp giảm tình trạng đắng miệng đơn giản, dễ áp dụng và có thể thực hiện ngay tại nhà.
Vệ sinh răng miệng sạch sẽ
Mỗi ngày đánh răng đều đặn 2 lần để hạn chế vi khuẩn phát triển và giảm cảm giác đắng miệng. Khi đánh răng, nhớ thực hiện ít nhất 2 – 3 phút để làm sạch mảng bám và thức ăn còn sót lại. Đồng thời, sử dụng chỉ nha khoa hoặc tăm nước để làm sạch kỹ các kẽ răng.
Còn một bước mà nhiều người hay bỏ qua là chải lưỡi. Lưỡi là nơi vi khuẩn tụ lại rất nhiều, đây chính là lý do khiến bạn ngủ dậy miệng đắng. Nên mỗi lần đánh răng bạn nhớ chải nhẹ bề mặt lưỡi cho sạch nhé.
Vệ sinh răng miệng sạch sẽ giúp chữa đắng miệng
Súc miệng bằng nước muối
Nước muối sinh lý (0,9%) hoặc nước muối ấm pha loãng giúp giảm số lượng vi khuẩn trong khoang miệng và làm sạch các mảng bám còn sót lại. Khi khoang miệng được làm sạch, các bệnh lý răng miệng cũng được cải thiện, từ đó hạn chế cảm giác đắng miệng xuất hiện vào buổi sáng.
Vệ sinh răng miệng sạch sẽ giúp chữa đắng miệng
Sinh hoạt điều độ và hạn chế ăn đồ cay, nóng
Hạn chế ăn các thực phẩm quá cay hoặc quá nóng vì chúng có thể kích thích niêm mạc dạ dày. Đồng thời, cần loại bỏ thói quen sinh hoạt không lành mạnh như ngủ muộn, bỏ bữa hoặc ăn quá nhiều, nhằm duy trì chức năng tiêu hóa ổn định và giảm nguy cơ trào ngược.
Uống đủ nước mỗi ngày
Hãy đảm bảo uống tối thiểu khoảng 2 lít nước mỗi ngày để giữ ẩm cho khoang miệng. Khi cơ thể thiếu nước, miệng dễ bị khô, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và gây ra cảm giác đắng khó chịu. Đồng thời, hạn chế các thức uống như cà phê và trà đậm vì chúng có thể làm tình trạng khô miệng trầm trọng hơn.
Uống đủ nước mỗi ngày tránh khô miệng
Uống trà gừng
Trong gừng có chứa gingerol, là hoạt chất có đặc tính chống viêm và điều hòa nhu động dạ dày. Khi uống gừng ấm sau bữa ăn sẽ giúp ổn định hoạt động tiêu hóa, hạn chế tình trạng trào ngược acid. Ngoài ra, trà gừng còn giúp kích thích tuyến nước bọt hoạt động tốt hơn, làm giảm vị đắng tạm thời.
Uống giấm táo
Uống giấm táo pha loãng với nước ấm sẽ giúp cân bằng acid dạ dày, đặc biệt là người có tình trạng thiếu acid dạ dày dẫn đến rối loạn tiêu hóa. Khi dạ dày hoạt động ổn định, nguy cơ acid trào lên thực quản sẽ giảm, từ đó hạn chế cảm giác đắng miệng. Lưu ý rằng, không dùng giấm táo nếu đang viêm loét dạ dày, viêm thực quản hoặc trào ngược nặng.
Ăn các loại trái cây có vị chua
Các loại trái cây có vị chua nhẹ như cam, quýt, bưởi, cóc,...có thể giúp kích thích tuyến nước bọt hoạt động và cải thiện vị giác nếu tình trạng đắng miệng không liên quan đến trào ngược dạ dày, thực quản. Tính acid tự nhiên trong các loại quả này cũng hỗ trợ làm giảm và rửa trôi vị đắng còn tồn đọng trong khoang miệng.
Bệnh tiểu đường khiến miệng bị đắng
Nhai kẹo cao su không đường
Nhai kẹo cao su không đường giúp kích thích tiết nước bọt, từ đó giảm bớt cảm giác đắng miệng. Tuy nhiên, đây chỉ là biện pháp hỗ trợ tạm thời, để kiểm soát tình trạng này một cách triệt để, bạn cần xác định chính xác nguyên nhân và tìm cách điều trị phù hợp.
Lấy cao răng tại nha khoa
Nếu tình trạng ngủ dậy miệng đắng đi kèm khô miệng, hơi thở có mùi hoặc tích tụ nhiều mảng bám khiến răng đổi màu, người bệnh nên đến cơ sở nha khoa uy tín để được thăm khám và thực hiện lấy cao răng nhằm cải thiện sức khỏe răng miệng.
▷ Tham khảo ngay: Nha khoa cạo vôi răng Quận 9 uy tín, giá tốt 2026
Như vậy, những thông tin trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về ngủ dậy miệng đắng là bệnh gì và cách khắc phục hiệu quả. Đừng quên thăm khám định kỳ tại Nha Khoa Orion để theo dõi tình trạng răng miệng và kịp thời xử lý các bệnh lý tiềm ẩn nhé!
