Trẻ ngủ nghiến răng khiến nhiều phụ huynh lo lắng vì có thể gây ê buốt răng, đau hàm và ảnh hưởng khớp cắn. Nguyên nhân có thể do căng thẳng, răng mọc lệch hoặc thiếu hụt khoáng chất. Can thiệp sớm sẽ giúp bảo vệ răng miệng và cải thiện giấc ngủ cho trẻ. Trong bài viết này, Nha Khoa Orion sẽ chia sẻ nguyên nhân, tác hại và các cách xử lý hiệu quả.
Hiện tượng trẻ ngủ nghiến răng là gì?
Trong y học, thuật ngữ Bruxism dùng để chỉ tình trạng nghiến răng hoặc siết chặt hàm, có thể xảy ra cả khi trẻ tỉnh táo hoặc khi đang ngủ. Khi nghiến răng có ý thức, trẻ tự siết hàm, trong khi nghiến răng khi ngủ là một hành vi vô thức. Ước tính khoảng 20-30% trẻ em có thể gặp tình trạng nghiến răng khi ngủ.
Ước tính khoảng 20-30% trẻ em có thể gặp tình trạng khi ngủ sẽ nghiến răng
Nguyên nhân gây nghiến răng khi ngủ
Hiện tại, vẫn chưa có nghiên cứu chính thức xác định nguyên nhân khiến trẻ ngủ nghiến răng. Tuy nhiên, dựa trên quan sát và các yếu tố liên quan, các chuyên gia y tế cho rằng hiện tượng này thường liên quan đến một số yếu tố sau:
- Tâm lý thay đổi đột ngột: Trẻ dễ trải qua những biến đổi cảm xúc trong ngày, từ vui chuyển sang buồn hay bực bội chỉ vì những lý do nhỏ. Những thay đổi này có thể tác động đến hệ thần kinh, khiến trẻ nghiến răng vào ban đêm như một phản xạ tự nhiên.
- Khớp cắn không đều: Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng trẻ có khớp cắn lệch thường dễ nghiến răng hơn so với trẻ có khớp cắn bình thường.
- Giai đoạn mọc răng: Khi răng mới mọc, trẻ thường bị khó chịu và đau nhức. Nghiến răng vào ban đêm đôi khi là cách cơ thể trẻ phản ứng để giảm cảm giác khó chịu.
- Tác dụng phụ của thuốc hoặc các vấn đề sức khỏe khác: Một số loại thuốc như thuốc điều trị loạn thần hoặc thuốc trầm cảm có thể gây nghiến răng. Ngoài ra, dị ứng cũng được xem là yếu tố góp phần gây ra hiện tượng này.
Giai đoạn mọc răng có thể là nguyên nhân khiến trẻ nghiến răng vào ban đêm
Trẻ ngủ nghiến răng có sao không?
Tình trạng trẻ nghiến răng khi ngủ, đặc biệt trong giai đoạn mọc răng sữa hoặc chưa thay hết răng. Đây là hiện tượng khá phổ biến và hầu hết trẻ sẽ tự ngừng khi răng vĩnh viễn mọc đầy đủ. Vì vậy, nếu chỉ xuất hiện trong thời gian ngắn, phụ huynh không cần quá lo lắng.
Tuy nhiên, nếu trẻ ngủ hay nghiến răng hoặc kéo dài, ba mẹ nên đưa trẻ đi khám để tìm nguyên nhân và có biện pháp xử lý phù hợp. Nghiến răng lâu dài có thể gây mòn men răng, làm răng trở nên nhạy cảm, răng vĩnh viễn dễ bị xô lệch hoặc tổn thương.
Ngoài ra, trẻ có thể gặp tình trạng đau hàm, căng cơ mặt, đau đầu, thậm chí rối loạn khớp thái dương hàm, gây khó khăn khi nhai hoặc há miệng rộng. Vì vậy, theo dõi và tham khảo ý kiến bác sĩ nha khoa là cần thiết để bảo vệ sức khỏe răng miệng và thể chất của trẻ.
Ngủ nghiến răng là hiện tượng khá phổ biến ở trẻ nhỏ
Làm thế nào nhận biết dấu hiệu trẻ ngủ nghiến răng?
Nhiều trẻ nghiến răng trong lúc ngủ mà chính các em cũng không nhận ra. Tuy nhiên, phụ huynh có thể chú ý một số dấu hiệu sau:
- Âm thanh răng cọ khi ngủ: Cha mẹ có thể nghe thấy tiếng răng ken két hoặc rắc rối vào ban đêm. Hiện tượng này xuất hiện do trẻ vô thức ép chặt hàm, khiến răng cọ vào nhau.
- Răng nhạy cảm và đau hàm: Trẻ có thể cảm thấy ê buốt khi nhai hoặc cắn, đồng thời đau cơ mặt và cứng hàm.
- Dấu hiệu răng hư hại: Khi tình trạng nghiến răng kéo dài, răng của trẻ có thể xuất hiện vết mòn, nứt hoặc hư hại bề mặt.
- Mệt mỏi vào ban ngày: Trẻ thường cảm thấy buồn ngủ hoặc thiếu năng lượng vào ban ngày dù đã ngủ đủ 8 tiếng, do giấc ngủ bị gián đoạn.
- Ngáy nhiều: Trẻ ngáy quá 3 đêm mỗi tuần cũng có thể là dấu hiệu liên quan đến nghiến răng khi ngủ.
Cha mẹ có thể nghe thấy tiếng răng ken két hoặc rắc rối của trẻ vào ban đêm
Cách điều trị trẻ ngủ nghiến răng hiệu quả
Để giúp trẻ giảm chứng nghiến răng khi ngủ, phụ huynh nên xác định nguyên nhân và áp dụng biện pháp phù hợp.
Niềng răng chỉnh khớp cắn lệch
Khi nhận thấy trẻ có dấu hiệu sai lệch khớp cắn, ba mẹ nên đưa con đi khám sớm để tránh ảnh hưởng đến khả năng nhai và sức khỏe răng miệng. Bác sĩ sẽ tư vấn niềng răng để bảo vệ răng, nướu và tủy răng. Niềng răng trong độ tuổi vàng từ 12 - 16 tuổi sẽ đạt hiệu quả cao do xương hàm vẫn đang phát triển.
▷ Xem ngay: Niềng răng Quận 9 ở đâu an toàn mới nhất 2025
Niềng răng chỉnh khớp cắn lệch
Chườm ấm
Nếu trẻ nghiến răng do mọc răng gây ngứa nướu hoặc khó chịu, ba mẹ có thể dùng túi nước ấm chườm lên má trẻ. Cách này giúp giảm đau nhức, từ đó hạn chế tình trạng nghiến răng khi ngủ.
Bổ sung thực phẩm giàu canxi, magie
Trẻ nghiến răng khi ngủ là do thiếu dưỡng chất nên được tăng cường các thực phẩm giàu canxi và magie như sữa, phô mai, hải sản, các loại hạt (hạnh nhân, hạt điều, óc chó) và rau xanh đậm (súp lơ xanh, cải xoăn, rau ngót,…). Những chất này giúp hệ thần kinh hoạt động ổn định và giảm hiện tượng nghiến răng.
Trò chuyện và tham gia hoạt động giải trí cùng bé
Nếu nghiến răng do căng thẳng tâm lý, ba mẹ nên nhẹ nhàng trò chuyện để bé bày tỏ cảm xúc và giải quyết vấn đề. Ngoài ra, có thể cùng trẻ chơi trò chơi, đọc truyện, hát hoặc các hoạt động nhẹ nhàng khác. Đồng thời, hạn chế thiết bị điện tử trước giờ ngủ và đảm bảo phòng ngủ yên tĩnh, thông thoáng để trẻ ngủ ngon hơn.
Dùng máng chống nghiến răng
Khay/máng giúp giảm lực ma sát giữa hai hàm, thư giãn cơ hàm và dần loại bỏ thói quen nghiến răng. Tuy nhiên, cần có chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ về thời gian sử dụng để đạt hiệu quả tốt nhất.
Sử dụng máng chống nghiến răng
Mẹo giúp phòng ngừa trẻ nghiến răng khi ngủ
Ba mẹ có thể áp dụng một số biện pháp đơn giản để giảm nguy cơ trẻ nghiến răng vào ban đêm:
- Thường xuyên đưa trẻ đi khám nha khoa định kỳ để phát hiện sớm các vấn đề răng miệng hoặc khớp cắn bất thường, từ đó can thiệp kịp thời.
- Hạn chế cho trẻ ăn các loại thức ăn quá cứng hoặc nhai kẹo cao su, vì chúng có thể gây căng thẳng cho cơ hàm.
- Khuyến khích trẻ thực hiện các hoạt động thư giãn trước khi đi ngủ, như đọc sách hoặc nghe nhạc nhẹ, giúp cơ thể và tâm trí bé được thả lỏng.
- Thiết lập thói quen vận động nhẹ nhàng hàng ngày để cơ thể sản sinh hormone endorphin, giúp giảm căng thẳng và lo lắng.
- Hạn chế sử dụng thiết bị điện tử ít nhất 2 giờ trước khi đi ngủ và đảm bảo phòng ngủ yên tĩnh, thoáng mát, giúp giấc ngủ sâu và chất lượng hơn. Từ đó giảm được nguy cơ nghiến răng.
Khuyến khích trẻ đọc sách trước khi ngủ để tâm trí bé được thả lỏng
FAQs - Những câu hỏi thường gặp về tình trạng trẻ em ngủ nghiến răng
Dưới đây là những thắc mắc phổ biến mà nhiều phụ huynh gặp phải về tình trạng trẻ ngủ nghiến răng và cách xử lý hiệu quả.
Trẻ 3 tuổi ngủ nghiến răng có sao không?
Nghiến răng ở trẻ 3 tuổi khá phổ biến và thường không nguy hiểm nếu chỉ xảy ra thỉnh thoảng. Tuy nhiên, nếu tình trạng này kéo dài hoặc diễn ra thường xuyên, trẻ có thể bị mòn men răng, răng nhạy cảm, ê buốt, ảnh hưởng đến xương hàm, khớp thái dương hàm, giấc ngủ và sự phát triển răng vĩnh viễn sau này.
Tình trạng nghiến răng ở trẻ có thể ảnh hưởng đến sức khỏe như thế nào?
Nghiến răng lâu ngày có thể gây mòn men răng, tăng nguy cơ sâu răng, kèm theo đau hàm, đau đầu và rối loạn khớp thái dương hàm. Nếu kéo dài, tình trạng này còn ảnh hưởng đến giấc ngủ, tâm lý, khả năng học tập và trong trường hợp nặng có thể tác động đến sự phát triển hàm mặt.
Trẻ ngủ nghiến răng là thiếu chất gì?
Nghiến răng khi ngủ ở trẻ không phải lúc nào cũng do thiếu chất, nhưng có thể liên quan đến sự thiếu hụt Canxi, Vitamin D3 và K2 (ảnh hưởng đến hấp thu canxi và hoạt động thần kinh – cơ) hoặc vitamin nhóm B như B6, B12 (liên quan đến giấc ngủ và cảm xúc). Ngoài ra, tình trạng này còn có thể do lệch khớp cắn, nhiễm giun kim, dị ứng đường hô hấp hoặc căng thẳng tâm lý. Vì vậy, cần thăm khám để xác định đúng nguyên nhân trước khi bổ sung vi chất cho trẻ.
Hiểu rõ nguyên nhân và cách xử lý tình trạng trẻ ngủ nghiến răng sẽ giúp phụ huynh bảo vệ răng miệng, giảm đau nhức hàm và cải thiện giấc ngủ cho con. Nếu phát hiện trẻ có dấu hiệu nghiến răng kéo dài, hãy đưa trẻ đi thăm khám sớm tại Nha Khoa Orion để đảm bảo con bạn được chăm sóc toàn diện và an toàn.
